20-letnie poszukiwania w gminie Łagów w województwie świętokrzyskim dały zaskakujący rezultat. Oto pod miejscowością Płucki badacze z Państwowego Instytutu Geologicznego natrafili na świetnie zachowane szczątki dunkleosteusa – potężnej ryby pancernej żyjącej przed setkami milionów lat!
Jak twierdzi dr Piotr Szrek jest to pierwsze w pełni pewne i udokumentowane znalezisko ryb tego gatunku w Europie. Wiek szczątków szacuje się na 370 milionów lat. Znaleziono skamieniałości trzech bestii. Najlepiej zachowana posiada ok. 40% szkieletu. Ryby miały około 5-6 metrów długości.
Dunkleosteus był niesamowitym drapieżnikiem, który zdecydowanie dominował w morzach swojej epoki:
„To pierwszy kręgowiec, który osiągnął bardzo duże rozmiary i był drapieżnikiem na szczycie piramidy pokarmowej w morzu dewońskim. Po osiągnięciu kilkumetrowych rozmiarów nie miał w wodzie zbyt wielu wrogów. To on był królem polowania”
– powiedział dr Szrek. Sama budowa tych stworzeń także jest bardzo ciekawa – pancerna ryba, choć była drapieżnikiem… nie posiadała zębów:
„Ich funkcje pełniły specjalne, samoostrzące się krawędzie szczęk, które do tej pory zachowały taką ostrość, że skaleczyłem się, oglądając jeden z okazów. Posiadały kości szczękowe, które za każdym otwarciem i zamknięciem pyska ocierały się o siebie, jednocześnie ostrząc się, na zasadzie ostrzenia dzisiejszych noży”
– dodał Szrek.
Sensacyjne odkrycie bardzo cieszy burmistrza Łagowa, Piotra Marwickiego. Gmina już zastanawia się w jaki sposób wykorzystać pradawne ryby do promocji lokalnej turystyki. Być może do stanowiska odkrywczego poprowadzona zostanie ścieżka edukacyjna. Dołączy ona do innych geologicznych atrakcji gminy, jak Wąwóz Dule czy Jaskinia Zbójecka. Same szczątki niestety opuszczą Łagów i wkrótce zostaną wyeksponowane w Muzeum Geologicznym w Warszawie.