Flegma zalegająca w gardle jest objawem występującym przede wszystkim w przebiegu chorób układu oddechowego. Do możliwych przyczyn pojawienia się flegmy należą między innymi zapalenie zatok, astma i choroby płuc. Na uczucie flegmy w gardle skarżą się też alergicy uczuleni na pyłki drzew czy trawy. Jak skutecznie pozbyć się zalegającego i spływającego po tylnej ścianie gardła śluzu? Poznaj domowe sposoby na rozrzedzenie flegmy w gardle. Dowiedz się też, kiedy warto udać się do lekarza i wykonać badania.
Czym jest flegma w gardle i w przebiegu jakiego kaszlu występuje?
Pojawienie się flegmy w gardle podczas kasłania świadczy o tym, że mamy do czynienia z kaszlem mokrym. W przebiegu kaszlu suchego nie występuje bowiem odkrztuszanie plwociny. Trzeba jednak wyraźnie podkreślić, że flegma nie tworzy się w gardle, lecz w dolnych drogach oddechowych, a dokładniej w oskrzelach. Dopiero jak się odkasłuje, to jest wrażenie „flegmy w gardle”.
Flegma u dziecka, podobnie zresztą jak i u osoby dorosłej, może być skutkiem zapalenia błony śluzowej nosa i zatok lub wskazywać na bakteryjne zakażenie górnych dróg oddechowych. Oprócz odkrztuszania flegmy odczuwa się też spływanie wydzieliny po tylnej ścianie gardła. Nadmierna produkcja wydzieliny wywołuje ponadto uczucie guli w gardle i nieprzyjemny zapach z ust. Mogą pojawić się także inne objawy przeziębienia jak ból gardła, chrypka czy katar1,2.
Zalegająca flegma w gardle – przyczyny
Skąd się bierze flegma w gardle? Przyczyny flegmy w gardle i drogach oddechowych są różne. Objaw ten może towarzyszyć infekcji górnych dróg oddechowych, w tym zwłaszcza zapaleniu gardła o bakteryjnym, rzadziej wirusowym podłożu. Inne przyczyny kaszlu z lepką, gęstą wydzieliną to2,3:
- choroby płuc,
- przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP),
- przewlekłe zapalenie oskrzeli,
- rozstrzenie oskrzeli,
- astma,
- eozynofilowe zapalenie oskrzeli.
Wśród przyczyn zalegania i przewlekłego spływania wydzieliny po tylnej części gardła wymienia się natomiast m.in. przewlekły nieżyt nosa, refluks żołądkowo-przełykowy i alergię2,3.
Kolor wydzieliny w gardle a przyczyna
Charakter i wygląd plwociny potrafi dostarczyć sporo informacji o jej pochodzeniu. Możliwe przyczyny flegmy w gardle w zależności od jej ilości i barwy to3:
- zielona lub żółta (ropna) – zakażenie zatok przynosowych, oskrzeli lub płuc,
- śluzowa, gęsta i lepka flegma – przewlekłe zapalenie oskrzeli, POChP,
- przezroczysta i lepka – astma, gruczolakorak,
- o nieprzyjemnym zapachu – zakażenie beztlenowcami,
- z grudkami i czopami – grzybica, mukowiscydoza,
- z krwią – gruźlica, nowotwór płuc.
Pamiętajmy, że zalegający śluz, który utrzymuje się przez dłuższy czas, może świadczyć o poważnej chorobie, dlatego w takiej sytuacji warto skonsultować się z lekarzem.
Jak pozbyć się flegmy z gardła? Domowe sposoby
Odpowiednie leczenie powinno wspomóc usuwanie gęstej flegmy, a tym samym skrócić czas trwania kaszlu. Chodzi jednak o to, aby ułatwić i przyspieszyć pozbywanie się flegmy nie z gardła, ale z oskrzeli. W tym celu można stosować leki ułatwiające odkrztuszanie takie jak Deflegmin.
Domowe metody leczenia obejmują m.in.4,5:
- stosowanie syropu z cebuli lub tymianku,
- dbanie o odpowiednie nawodnienie organizmu,
- picie ciepłych herbat z dodatkiem imbiru, miodu i cytryny,
- płukanie gardła ciepłą solanką (pół łyżeczki soli rozpuszczone w szklance wody),
- stosowanie inhalacji z soli fizjologicznej,
- dbanie o odpowiednie nawilżenie powietrza w domu,
- częste wietrzenie pomieszczeń,
- utrzymywanie temperatury ok. 20 stopni Celsjusza w domu.
Jeśli powyżej opisane sposoby leczenia nie wpłyną na poprawę stanu zdrowia, należy udać się do lekarza, który przepisze odpowiednie leki.
Flegma w gardle – leczenie
Kiedy tylko istnieje taka możliwość, leczenie flegmy polega na eliminowaniu przyczyny jej wystąpienia. Oprócz tego lekarz może zalecić leczenie objawowe polegające na stosowaniu leków na kaszel. Na kaszel mokry dostępne są m.in.5:
- leki wykrztuśne (sekretolityczne) – zwiększają nawodnienie wydzieliny oraz zmniejszają jej lepkość,
- mukoregulatory – normalizują wydzielanie śluzu w drogach oddechowych,
- leki mukolityczne – zmniejszają lepkość wydzieliny,
- leki mukokinetyczne – pobudzają transport śluzowo-rzęskowy.
Syropy i tabletki na kaszel mokry często można kupić bez recepty, a o pomoc w ich doborze można poprosić farmaceutę.
Bibliografia:
- Witkiewicz I., Ropna plwocina, Medycyna praktyczna dla pacjentów, 2014 (witryna internetowa: https://www.mp.pl/pacjent/pulmonologia/lista/96569,ropna-plwocina (dostęp: 2022.10.31.)).
- Wiercińska M., Kaszel: kaszel mokry i suchy, sposoby na kaszel, kiedy zgłosić się do lekarza?, Medycyna praktyczna dla pacjentów, 2022 (witryna internetowa: https://www.mp.pl/pacjent/objawy/70135,kaszel (dostęp: 2022.10.31)).
- Szczeklik W., Jankowski M., Jassem E. i in., Kaszel, Medycyna praktyczna dla pacjentów, 2020 (witryna internetowa: https://www.mp.pl/interna/chapter/B16.I.1.16 (dostęp: 2022.10.31)).
- Skotnica B., Angina – objawy, przyczyny, leczenie, Medycyna praktyczna dla pacjentów, 2022 (witryna internetowa: https://www.mp.pl/pacjent/pediatria/choroby/laryngologia/78438,zapalenie-gardla-i-angina (dostęp: 2022.10.31)).
- Doniec Z., Mastalerz-Migas A., Krenke K. i in., Rekomendacje postępowania diagnostyczno-terapeutycznego w kaszlu u dzieci dla lekarzy POZ, Lekarz POZ, 4/2016.
MATERIAŁ PARTNERA