Niemal codziennie widzimy reklamy dotyczące świadczenia – renta dożywotnia. Co to jest i czy warto skorzystać z tej oferty?
Renta dożywotnia to świadczenie wypłacane dożywotnio w zamian za mieszkanie. W Polsce działają dwa duże fundusze hipoteczne oferujące właśnie taką usługę. Jakie są plusy i minusy renty dożywotniej?
Mechanizm działania
Z właścicielem mieszkania podpisywana jest umowy renty dożywotniej zgodnie z art. 903 – art. 906 Kodeksu Cywilnego. W takiej umowie fundusz hipoteczny zobowiązuje do wypłaty środków pieniężnych. Umowa zawierana jest w formie aktu notarialnego i przeniesienie własności następuje w momencie jej zawarcia.
Oferta funduszy kierowana jest dla seniorów tj. do osób w wieku 65+ które są właścicielami mieszkań zlokalizowanych w miastach. Dlaczego tylko w miastach? Prawdopodobnie chodzi tu o atrakcyjność danej nieruchomości, która po śmierci dotychczasowego właściciela będzie sprzedana.
Kto płaci czynsz?
Po podpisaniu umowy to Fundusz staje się właścicielem mieszkania. Kto zatem ponosi koszty utrzymania lokalu?
Jak się okazuje czynsz najmu opłaca Fundusz, jednak ta kwota odliczana jest od renty(!). Zatem de facto to dotychczasowy właściciel pokrywa koszty utrzymania, podobnie jak zobowiązany jest opłacać rachunki za media. Lokator także finansuje wszelkie bieżące naprawy czy remont.
W przypadku Funduszu Hipotecznego Familia, dodatkowo pokrywa on koszty związane z ubezpieczeniem i podatkami.
Dożywotnie użytkowanie
W ramach umowy renty dożywotniej ustanawiana jest służebność osobista mieszkania. Oznacza to, że dotychczasowy właściciel, a obecnie lokator mieszkania ma prawo mieszkać w nim dożywotnio. Może korzystać z lokalu z uwzględnieniem zasad życia społecznego.
Tu jednak pojawią się różnice w ofertach , bo Fundusz Hipoteczny Dom zastrzega, że osoba uprawniona nie może przyjmować na mieszkanie osób trzecich. Wyjątkiem jest sytuacja, gdy lokator będzie potrzebował pomocy (np. z uwagi na stan zdrowia), lub będzie to małżonek bądź dziecko osoby uprawnionej. Tymczasem Fundusz Familia zezwala nawet na najem lokalu, co może być źródłem dodatkowych przychodów dla seniora.
Taka służebność zostaje wpisana w księdze wieczystej prowadzonej dla danej nieruchomości. Jednak – co ważne – służebność i prawo dożywotniego korzystania z lokalu ustaje wraz ze śmiercią seniora. Nie może być zatem przeniesiona i nie przysługuje dzieciom, rodzicom, czy małżonkowi.
Jaka jest wysokość renty dożywotniej? Kalkulacja.
Wysokość renty dożywotniej uzależniona jest od wieku właściciela mieszkania oraz od wartości nieruchomości. Bowiem nie ma co się oszukiwać, fundusze hipoteczne to nie instytucje charytatywne, a firmy nastawione na zysk.
Fundusz Hipoteczny Familia przedstawił nam kalkulację wysokości renty. Symulacja dotyczy kobiety w wieku 75 lat. Jest to właścicielka nieruchomości o wartości 300 tys. złotych i pani ta będzie żyła jeszcze nieco ponad 14 lat. Tym samym dożyje sędziwego wieku niemal 90 lat.
W pierwszym roku trwania umowy seniorka co miesiąc będzie dostawać 900 zł. renty. Wysokość świadczenia będzie stopniowo rosła, tak by z 14 roku trwania umowy osiągnąć wysokość 1322 zł. Łącznie zatem otrzyma 187 tys. złotych, choć trzeba pamiętać, że od tego świadczenia będą jeszcze odliczone koszty czynszu.
Zobacz też: Teresa LIPOWSKA przyznała: pójdę do DOMU OPIEKI, tylko wtedy gdy…
Średnia długość życia w Polsce, a wysokość renty dożywotniej
Według danych GUS średnia długość życia w Polsce w 2018 roku wyniosła – dla mężczyzn 73,8 lat, a dla kobiet 81,7 lat. Zatem powyższa kalkulacja z Funduszu Familia jest wersją optymistyczną. Bo jeśli umowę podpisze seniorka w wieku 75 lat, to statystycznie świadczenie renty dożywotniej będzie otrzymywać jedynie przez 6-7 lat.
Serwis bankier.pl powołuje się na inną kalkulację:
„65-letni mężczyzna posiadający mieszkanie o wartości 400 tys. zł może liczyć, według wstępnej kalkulacji, na wypłatę ok. 800 zł miesięcznie do końca życia.
(…) klient ma przed sobą ok. 220 miesięcy. Łączna kwota wypłaconych przez ten czas rent wyniesie 176 tys. zł, a zatem 44 proc. obecnej rynkowej wartości nieruchomości.”
Plusy i minusy renty dożywotniej
Plusem zawarcia umowy renty dożywotniej jest niewątpliwie możliwość otrzymania dodatkowych pieniędzy. Te, w zależności od sytuacji życiowej seniora, mogą być istotnym wsparciem. Dla niektórych starszych osób, nawet kwota kilkuset złotych może być wystarczająca i znacznie wzbogaci domowy budżet.
Minusów, a może raczej ryzyk jest jednak więcej:
- Senior musi mieć świadomość, że z momentem zawarcia umowy przestaje być właścicielem mieszkania – własność przechodzi na Fundusz
- Tym samym nie będzie mógł swojego majątku przekazać w spadku rodzinie, bo ten majątek umową renty dożywotniej przechodzi na Fundusz
- Nikt z nas nie wie, jak długo będzie żył – może okazać się że senior umrze np. po roku czy dwóch wypłacania świadczeń i wówczas wysokość renty okaże się tylko ułamkiem wartości mieszkania
Dobrze zatem, że na rynku są oferty Funduszy Hipotecznych. Jeśli jednak ktoś decyduje się na zawarcie umowy renty dożywotniej, powinien się poważnie zastanowić i rozważyć także wszelkie ryzyka z tym związane.